Μια μοναδική στην παγκόσμια ιστορία αυθόρμητη συμφιλίωση μεταξύ
αντιμαχόμενων στρατιωτικών μονάδων καταγράφηκε τα Χριστούγεννα του 1914,
τέσσερις μήνες μετά την έναρξη του Α Παγκοσμίου Πολέμου, στο φοβερό
δυτικό μέτωπο. Χιλιάδες Γερμανοί, Βρετανοί και Γάλλοι στρατιώτες άφησαν
τα όπλα, βγήκαν από τα χαρακώματα και προχώρησαν σε γιορταστική ανακωχή.
Ήταν
μια παράτολμη, σχεδόν απίστευτη μαζική εκδήλωση, που αιφνιδίασε τις
στρατιωτικές διοικήσεις των εμπολέμων. Ξεκίνησε αυθόρμητα από ένα σημείο
των γαλλοελβετικών συνόρων και απλώθηκε σε ολόκληρη τη γραμμή του
μετώπου, μέχρι τις ακτές της Φλάνδρας. Ξεπέρασαν
το ένα εκατομμύριο οι στρατευμένοι της Γερμανίας, της Αυστροουγγαρίας,
της Γαλλίας, της Βρετανίας, που παραμέρισαν τις εντολές των στρατηγών.
Το επεισόδιο των Χριστουγέννων του 1914 είναι γνωστό περισσότερο ως θρύλος. Όμως πρόκειται για μια πραγματική ιστορία. Φαίνεται ότι την πρωτοβουλία πήρε ένας Γερμανός στρατιώτης, ο οπλίτης Μέκελ, που εκτός από τη μητρική του γλώσσα, μιλούσε και αγγλικά.
Ανήμερα τα Χριστούγεννα οι Γερμανοί βγήκαν πρώτοι από τα χαρακώματα
κι άρχισαν να κατευθύνονται προς το μέρος των Άγγλων, που τους
αντέγραψαν αυθόρμητα. Βγήκαν κι εκείνοι από τα χαρακώματα, ευχήθηκαν «Καλά Χριστούγεννα», τραγούδησαν την
«Άγια Νύχτα», αντάλλαξαν τα υποτυπώδη δώρα που
θα μπορούσαν να έχουν επάνω τους, τσιγάρα, λίγο κρυμμένο κονιάκ και
κουμπιά από τις χλαίνες τους και έπαιξαν ποδόσφαιρο. Μη
φαντάζεστε τίποτε οργανωμένο. Μια αυτοσχέδια πάνινη μπάλα βρέθηκε και
περίπου 50 άτομα άρχισαν να αλλάζουν πάσες ή μάλλον να κλωτσούν.
Το
ποδόσφαιρο ήταν αναπόσπαστο τμήμα της χριστουγεννιάτικης γιορτής. Τη
θέση της μπάλας είχαν πάρει αλλού ένα τενεκεδάκι, αλλού ένας κάλυκας,
αλλού κάλτσες δεμένες στρογγυλά.
Ένας στρατιώτης από το Λίβερπουλ, ο Φράνσις Τόλιβερ, επιζήσας κι
αυτός του πολέμου, μίλησε αργότερα για τα ομορφότερα Χριστούγεννα της
ζωής του. Η μαρτυρία του ήρθε να προστεθεί στις άλλες φίλων και εχθρών. Καθώς ήταν ξαπλωμένος στη βραχώδη και παγωμένη γη άκουσε από την αντικριστή γραμμή κάποια φωνή να τραγουδά. Όλοι οι στρατιώτες τέντωσαν αυτί για να ακούσουν.
Για λίγο έπεσε σιωπή. Την παύση διέκοψε η φωνή ενός στρατευμένου από
το Κεντ της Αγγλίας: «Ο Θεός να σας έχει καλά, κύριοι», ευχήθηκε στους
απέναντι. Το επόμενο τραγούδι, που ζέστανε την παγωμένη
ατμόσφαιρα, ήταν αυτό που οι Γερμανοί ονομάζουν Stille Nacht, οι
Εγγλέζοι Silent Night και οι Έλληνες «Άγια Νύχτα».
Τα πολεμικά τείχη είχαν πέσει για λίγες ώρες. Οι μάχες θα συνεχίζονταν σε λίγο το ίδιο αδυσώπητες και πολυαίμακτες.
Πολλοί
από εκείνους που τραγούδησαν, δεν έμελλε να γυρίσουν στα σπίτια τους.
Τη γέννηση του Θείου Βρέφους δεν έμελλε να γιορτάσουν επιστρέφοντας στην
ειρηνική δημιουργική ζωή. Ο καταστροφικός πόλεμος τους αφάνισε.
Αναδημοσίευση από: